Samkvæmt bráðabirgðauppgjöri Seðlabanka Íslands var 46,2 milljarða króna viðskiptahalli við útlönd á fyrstu níu mánuðum ársins samanborið við 33,6 milljarða króna halla á sama tíma í fyrra. Á fjármagnsjöfnuði mældist hreint fjárinnstreymi 50,8 milljarðar króna á tímabilinu janúar-september 2000 og skýrist það af erlendum lántökum og skuldabréfaútgáfu í útlöndum. Af einstökum undirliðum fjármagnsjafnaðar má nefna að fjárútstreymi vegna erlendra verðbréfakaupa og beinna fjárfestinga nam 58,8 milljörðum króna. Á þriðja ársfjórðungi 2000 nam viðskiptahallinn 12,3 milljörðum króna samanborið við 11 milljarða króna halla á sama tímabili árið áður.
Á fyrstu níu mánuðum ársins jókst útflutningsverðmæti vöru og þjónustu um 12,7% frá sama tíma í fyrra en verðmæti innflutnings um 17,7% Breyting á verðmæti inn- og útflutnings er reiknuð á föstu gengi.. Halli á vöru- og þjónustuviðskiptum var 11,4 milljörðum króna meiri á fyrstu níu mánuðum ársins en á sama tíma í fyrra. Hallinn á þáttatekjum og rekstrarframlögum Þáttatekjur eru laun, vextir og arðgreiðslur, en rekstrarframlög eru greiðslur til alþjóðastofnana og þróunaraðstoð, gjafir, styrkir, skattar o.fl., nettó, var 13,9 milljarðar króna á fyrstu níu mánuðum ársins samanborið við 12,2 milljarða króna halla á sama tíma í fyrra. Hækkunin stafar af erlendri skuldaaukningu og vaxtahækkunum á erlendum lánamörkuðum.
Greiðslujöfnuður við útlönd í milljörðum króna
III. ársfjórðungur
Janúar-september
1999
2000
1999
2000
Viðskiptajöfnuður
-11,0
-12,3
-33,6
-46,2
Útflutningur vöru og þjónustu
57,0
68,7
159,5
175,6
Innflutningur vöru og þjónustu
-64,5
-76,2
-180,9
-208,0
Þáttatekjur og framlög, nettó
-3,4
-4,8
-12,2
-13,9
Fjármagnsjöfnuður
28,1
9,5
51,9
50,8
Hreyfingar án forða
32,3
9,8
56,9
47,9
Gjaldeyrisforði (- aukning)
-4,3
-0,3
-5,0
3,2
Skekkjur og vantalið nettó
-17,1
2,8
-18,3
-4,6
Erlendar skuldir þjóðarinnar voru um 402 milljarðar króna umfram erlendar eignir í lok september sl. Hrein skuldastaða versnaði um 93 milljarða króna frá ársbyrjun og hækkaði sem hlutfall af vergri landsframleiðslu úr 50% í 59%. Helsta skýringin á hækkun erlendra skulda umfram viðskiptahalla er gengislækkun krónunnar og hækkun á gengi Bandaríkjadals á þessu ári. Á meðfylgjandi yfirlitum eru ítarlegri upplýsingar um greiðslujöfnuðinn og erlenda stöðu þjóðarbúsins.
Nánari upplýsingar veitir Jakob Gunnarsson deildarstjóri á tölfræðisviði Seðlabankans í síma 569-9600.
Nr. 29/2000
8. desember 2000