Bandaríska matsfyrirtækið Standard & Poor's hefur staðfestóbreytt lánshæfismat fyrir Ísland. Þetta kemur fram í frétt fyrirtækisins semgefin var út í dag, 22. október. Einkunn fyrir langtímaskuldir í erlendri mynter A+ og eru horfur um einkunnina taldar neikvæðar en voru áður stöðugar.

Í frétt fyrirtækisins segir að breyting á horfum endurspeglihækkandi skuldahlutföll hins opinbera og aukna áhættu í fjármálakerfinu enskuldahlutföll ríkisins höfðu lækkað stöðugt frá miðjum síðasta áratug.Efnahagsuppsveiflan sem hófst árið 1996 og knúin var áfram af lánsfé er nú aðhjaðna einmitt þegar ytri skilyrði hafa versnað. Hugsanlega gæti afleiðinginorðið tiltölulega lítill hagvöxtur í töluverðan tíma og áhættusamari eignirbankakerfisins. Að mati S&P eru vísbendingar um áhættu í fjármálakerfi fyrirhendi á Íslandi, svo sem mikil eftirspurn fjármögnuð af lánsfé, ör hækkunfasteignaverðs og ójafnvægi í utanríkisviðskiptum. Vegna skuldasöfnunar settiS&P Ísland á lista með fjármálakerfum sem sýna merki álags (sjá grein ávefsíðunni Ratingsdirect hjá S&P). Líkur hafa aukist á rýrnandi gæðum útlánahjá fjármálafyrirtækjum vegna horfa um minni hagvöxt og vegna versnandiskuldastöðu við útlönd.

Veikist fjármálakerfið enn frekar gæti komið til þess aðíslenskar fjármálastofnanir þyrftu á auknu eigin fé að halda, hugsanlega úrríkissjóði. Erlendar skuldir landsins eru miklar (um 280% af útflutningi árið2001). Mikil raungengislækkun krónunnar undirstrikar áhrif erlendrarskuldsetningar fyrirtækja og banka í landinu.

Hagvöxtur hefur minnkað jafnt og þétt úr 5% árið 2000, búist ervið samdrætti á næsta ári en hagvexti á ný árið 2003. Minni hagvöxtur ásamtgengislækkun krónunnar hefur þegar haft áhrif á stöðu ríkisfjármála og leitt tilhækkunar ríkisskulda eftir stöðuga lækkun þeirra um tíma. Þetta er óháð öðrumbreytingum sem orðið hafa í fjármálageiranum. Fjárlagafrumvarpið fyrir 2002 semlagt var fram í byrjun október gerir ráð fyrir smávegis afgangi en er byggt ábjartsýnum forsendum um hagvöxt og tekjur. S&P telur að halli ríkissjóðsárið 2002 geti orðið um 1,8% af vergri landsframleiðslu. Verulegarskattalækkanir gætu orðið enn meiri Þrándur í Götu fyrir því að jafnvægi náistaftur í fjármálum ríkissjóðs.

Fyllri greinargerð um horfur í ríkisfjármálum og efnahagsmálumÍslands hefur verið birt á áðurnefndri Ratingsdirect heimasíðu S&P.

Nánari upplýsingar veita Birgir Ísl. Gunnarsson formaðurbankastjórnar Seðlabanka Íslands og Ólafur Ísleifsson framkvæmdastjórialþjóðasviðs í síma 569-9600.

Nr. 37/2001

22. október 2001