Sjálf­bærni­skýrsla Seðlab­an­k­ans fyr­ir 2021

Með Parísarsamningnum hafa ríki heims sett sér það markmið að halda hlýnun jarðar innan við tvær gráður á Celsíuskvarða og eins nálægt 1,5 gráðum og hægt er. Ríkisstjórn Íslands hefur undirritað og fullgilt samninginn og tekur þátt í sameiginlegri vegferð Evrópusambandsins og Noregs sem hefur það að markmiði að draga úr losun gróðurhúsalofttegunda um 55% fyrir árið 2030. Þá stefnir ríkisstjórn Íslands einnig að því að landið verði kolefnishlutlaust eigi síðar en árið 2040.

Samkvæmt lögum um loftslagsmál ber Stjórnarráði Íslands, ríkisstofnunum og fyrirtækjum í meirihlutaeigu ríkisins að setja sér loftslagsstefnu með skilgreind markmið um samdrátt í losun gróðurhúsalofttegunda og kolefnisjöfnun. Með stefnu sinni og markmiðum sem honum eru falin með lögum styður Seðlabanki Íslands við markmið stjórnvalda um sjálfbærni og mun bankinn þannig taka virkan þátt í að Ísland geti staðið við loftslagsskuldbindingar sínar á alþjóðavettvangi.

Þótt meginábyrgðin á því að innleiða stefnu, tryggja fjármagn til að draga úr loftslagsáhættu og stuðla að skipulegri umbreytingu í kolefnishlutlaust hagkerfi liggi hjá öðrum stjórnvöldum eru viðfangsefni á verksviði Seðlabankans sem krefjast þess að hann leggi sitt af mörkum. Mikilvægt er að Seðlabankinn sýni gott fordæmi með því að færa eigin rekstur og starfsemi í átt að kolefnishlutleysi. Það er einnig í verkahring Seðlabanka Íslands að skilgreina, meta og vakta áhættuþætti og áhrif loftslagsbreytinga, bæði á á þanþol fjármálakerfisins og hagkerfið í víðu samhengi.

Loftslagsbreytingar eru ein stærsta áskorun okkar tíma enda ógna þær hagsæld, velferð og tilvist mannkyns. Áhrif loftslagsbreytinga á náttúrufar, lífríki og samfélag, ósjálfbær nýting náttúruauðlinda en einnig umbreyting í kolefnishlutlaust hagkerfi munu fela í sér áraun fyrir fjármálakerfið og hagkerfið í heild. Mikilvægt er að Seðlabanki Íslands og aðrir seðlabankar bregðist við þessum breytingum af festu innan síns ábyrgðarsviðs.